Data Scientist กลายเป็นหนึ่งในอาชีพที่หลายองค์กรต้องการมากที่สุด เพราะสามารถเปลี่ยนข้อมูลมหาศาลให้กลายเป็นกลยุทธ์ที่สร้างผลลัพธ์ทางธุรกิจได้จริง หลายคนเริ่มสนใจเส้นทางนี้แต่ยังไม่แน่ใจว่าจะเริ่มต้นอย่างไร บทบาทเป็นแบบไหน และต้องมีทักษะอะไรถึงจะไปได้ไกล บทความนี้พาไปทำความรู้จักกับอาชีพ Data Scientist ตั้งแต่หน้าที่หลัก รายได้ ไปจนถึงทักษะที่ตลาดกำลังมองหา พร้อมแนะแนวทางเติบโตสำหรับคนทำงานที่อยากก้าวเข้าสู่วงการนี้!
Data Scientist คือผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่หรือข้อมูลเชิงซับซ้อน เช่น สถิติ การวิเคราะห์ และ Machine Learning เพื่อเปลี่ยนข้อมูลเหล่านั้นให้กลายเป็นข้อมูลเชิงลึกที่สามารถนำไปตัดสินใจเชิงธุรกิจหรือสร้างนวัตกรรมได้ มีบทบาทและหน้าที่หลัก เช่น
นอกจากนี้ Data Scientist ยังต้องสามารถทำงานร่วมกับทีมวิศวกรรมข้อมูล (Data Engineering) และนักวิเคราะห์ธุรกิจ เพื่อให้แน่ใจว่าการตัดสินใจที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลนั้นมีประสิทธิภาพและตรงตามเป้าหมายขององค์กร
ในปัจจุบันนี้ข้อมูลเข้ามามีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินธุรกิจ อาชีพ Data Scientist มีประโยชน์และกลายเป็นหัวใจสำคัญในการช่วยองค์กรใช้ข้อมูลอย่างชาญฉลาดและมีประสิทธิภาพ ที่ช่วยให้ธุรกิจตัดสินใจได้แม่นยำกว่าเดิม ลดความเสี่ยง และมองเห็นโอกาสใหม่ในตลาดได้ก่อนใคร ซึ่งมีความสำคัญดังนี้
Data Scientist ช่วยให้การตัดสินใจของผู้บริหารไม่ขึ้นอยู่กับสัญชาตญาณหรือประสบการณ์เพียงอย่างเดียว แต่ใช้ “ข้อมูลจริง” มาสนับสนุน เช่น การวิเคราะห์ยอดขาย การวัดประสิทธิภาพของแคมเปญการตลาด หรือการคาดการณ์พฤติกรรมลูกค้าในอนาคต ทำให้ทุกการตัดสินใจมีหลักฐานรองรับและลดความผิดพลาดได้มาก
ด้วยการใช้โมเดลวิเคราะห์ข้อมูลและระบบอัตโนมัติ (Automation) Data Scientist สามารถช่วยให้องค์กรลดขั้นตอนการทำงานซ้ำซ้อน คาดการณ์ความต้องการสินค้าอย่างแม่นยำ จัดการทรัพยากรให้เหมาะสม และลดต้นทุนในระยะยาว เช่น ใช้ AI วิเคราะห์ความผิดพลาดในกระบวนการผลิต หรือช่วยปรับเส้นทางขนส่งให้คุ้มค่าที่สุด
ข้อมูลไม่ได้แค่ช่วยให้ธุรกิจ “ทำสิ่งเดิมได้ดีขึ้น” แต่ยังเปิดประตูสู่ “สิ่งใหม่ที่ไม่เคยทำ” Data Scientist จึงมีบทบาทสำคัญในการค้นหา Insight จากข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีหรือบริการใหม่ๆ เช่น ระบบแนะนำสินค้า (Recommendation System), Chatbot หรือเทคโนโลยี FinTech ที่เปลี่ยนพฤติกรรมผู้บริโภคทั่วโลก
ด้วยทักษะทางสถิติและ Machine Learning Data Scientist สามารถคาดการณ์แนวโน้มเศรษฐกิจ การเปลี่ยนแปลงของตลาด หรือพฤติกรรมลูกค้าในอนาคตได้อย่างแม่นยำ ทำให้ธุรกิจวางแผนกลยุทธ์ล่วงหน้าได้ เช่น การเพิ่มไลน์ผลิตภัณฑ์ การเจาะตลาดใหม่ หรือการปรับกลยุทธ์การสื่อสารให้ตรงกลุ่มเป้าหมาย
ในยุคที่ทุกองค์กรต้องใช้ Big Data และ AI เป็นเครื่องมือหลักในการดำเนินธุรกิจ Data Scientist คือผู้เชื่อมโยงเทคโนโลยีเหล่านี้เข้ากับการใช้งานจริง และทำให้ข้อมูลจำนวนมหาศาลถูกนำมาใช้สร้างระบบอัจฉริยะ เช่น ระบบตรวจจับการทุจริต การวิเคราะห์ภาพทางการแพทย์ หรือระบบคาดการณ์ความต้องการของผู้บริโภคแบบเรียลไทม์
อาชีพ Data Scientist ต้องอาศัยทั้งความเข้าใจเชิงเทคนิคและการวิเคราะห์เชิงธุรกิจ เพราะเป็นสายอาชีพที่อยู่กึ่งกลางระหว่าง “นักวิเคราะห์ข้อมูล” และ “วิศวกร AI” ใครที่อยากเริ่มต้นในสายนี้ ควรมีพื้นฐานด้าน ดังนี้
บริษัทส่วนใหญ่มักมองหาผู้ที่มีพื้นฐานด้านสถิติ คณิตศาสตร์ คอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยี หรือสาขาที่เกี่ยวข้อง เพราะเป็นพื้นฐานสำคัญในการวิเคราะห์ข้อมูลและสร้างโมเดล Machine Learning โดยพิจารณาจากคุณสมบัติดังนี้
นอกจากนี้ บริษัทสมัยใหม่ยังให้ความสำคัญกับทักษะ Soft Skills ในเรื่องของการสื่อสาร รวมทั้งการเข้าใจธุรกิจ เพราะ Data Scientist ไม่ได้มีหน้าที่วิเคราะห์ข้อมูลเท่านั้น แต่ต้องสามารถแปลผลให้นำไปใช้ได้จริงในเชิงกลยุทธ์
การเป็น Data Scientist ในไทยปัจจุบันได้รับความต้องการสูง โดยงานด้าน Data Science เปิดรับมากขึ้นทุกปี พร้อมทั้งช่วงเงินเดือนที่เพิ่มขึ้นตามระดับประสบการณ์ Jobsdb พบว่าสำหรับระดับทั่วไปในไทย เส้นทางเติบโตในสายงานนี้มีหลายระดับ เงินเดือนเฉลี่ยและโอกาสเติบโตในสายงานนั้นขึ้นอยู่กับประสบการณ์และขอบเขตงาน ดังนี้
ในระดับนี้มักเป็นผู้เริ่มต้น มีประสบการณ์น้อย (0 – 2 ปี) หน้าที่หลักคือรวบรวมข้อมูล ทำความสะอาดข้อมูล (Data Cleaning) วิเคราะห์แบบพื้นฐาน และสร้างรายงานหรือ Dashboard ให้ทีมใช้ทำงาน เงินเดือนโดยเฉลี่ยสำหรับตำแหน่ง Data Analyst จาก Jobsdb เริ่มอยู่ที่ประมาณ 30,000 – 43,000 บาท/เดือนในไทย งานในระดับนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ดีในการเรียนรู้การทำงานกับข้อมูล ตั้งโจทย์ วิเคราะห์ อย่าให้แค่ทำตาม แต่เริ่มตั้งคำถามเชิงธุรกิจได้
ระดับกลางมักมีประสบการณ์ 2 – 5 ปี สามารถพัฒนาโมเดล Machine Learning ใช้งานจริง วิเคราะห์เชิงลึก และอาจออกแบบระบบหรือ Pipeline ข้อมูล ช่วงเงินเดือนของ Data Scientist ในไทยจาก Jobsdb โดยเฉลี่ยอยู่ราว 38,000 – 54,000 บาท/เดือน ในระดับนี้ผู้สมัครควรสามารถเชื่อมโยงข้อมูลกับธุรกิจ สื่อสารผลลัพธ์ได้ และมีทักษะทางเทคนิคที่สูงขึ้น เช่น Python, SQL, ML Libraries
ในระดับ Senior หรือ Lead ผู้รับผิดชอบทีมงานหรือโปรเจกต์ใหญ่ มีบทบาทในการวางกลยุทธ์ วิเคราะห์เชิงลึก และออกแบบระบบ AI / Analytics ระดับองค์กร Jobsdb พบว่าเงินเดือนในตำแหน่ง Senior มักสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ในตำแหน่ง Lead อาจอยู่ในช่วง 50,000 – 90,000+ บาท/เดือน หรือมากกว่านั้น ขึ้นกับองค์กรและความรับผิดชอบ โดยระดับนี้ต้องมีทั้งทักษะเทคนิคสูงและมีความสามารถในการบริหารทีม เชื่อมโยงธุรกิจ และสื่อสารกับผู้บริหาร
ในระดับสูงสุด เช่น Head of Data หรือ Chief Data Officer (CDO) มีบทบาทกำหนดทิศทาง Data-Driven ขององค์กร วางนโยบาย Big Data, AI Governance และเป็นผู้นำด้านข้อมูลของบริษัท เงินเดือนสำหรับระดับนี้มักอยู่ใน “หลักแสนบาทต่อเดือน” หรืออาจรวมโบนัสและสวัสดิการอื่นจนถึงหลักล้านบาทต่อปี
ตำแหน่งนี้ต้องมีวิสัยทัศน์ เข้าใจทั้งธุรกิจและเทคโนโลยี และมีประสบการณ์ระดับสูงในการผลักดันองค์กรด้วยข้อมูล
เห็นได้ชัดว่าสายอาชีพ Data Scientist ในไทยมีโอกาสเติบโตสูงมากทั้งในแง่ “ความต้องการตลาด” และ “ค่าตอบแทน” ซึ่งขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ความสามารถ และบทบาทที่รับผิดชอบ ยิ่งทักษะเชิงเทคนิคและธุรกิจแข็งแรง ยิ่งมีโอกาสก้าวหน้าเร็วขึ้น
สามอาชีพอย่าง Data Scientist, Data Analyst และ Data Engineer แม้จะทำงานอยู่ในโลกของ “ข้อมูล” เหมือนกัน แต่ละตำแหน่งมีหน้าที่และความเชี่ยวชาญที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน Data Engineer คือผู้อยู่เบื้องหลังที่ออกแบบและดูแลโครงสร้างพื้นฐานของข้อมูล สร้างระบบจัดเก็บและเชื่อมโยงข้อมูลให้พร้อมใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ ส่วน Data Analyst คือผู้แปลงข้อมูลให้เข้าใจง่าย โดยวิเคราะห์ข้อมูลในอดีต ค้นหาแนวโน้ม และนำเสนอเป็นรายงานหรือ Dashboard เพื่อช่วยให้ผู้บริหารตัดสินใจได้ดีขึ้น ขณะที่ Data Scientist ก้าวไปอีกขั้นด้วยการใช้เทคนิค Machine Learning และ AI ในการสร้างโมเดลคาดการณ์และหาความสัมพันธ์เชิงลึกของข้อมูล เพื่อใช้วางกลยุทธ์และแก้ปัญหาเชิงธุรกิจในอนาคต
กล่าวง่ายๆ ได้ว่า Data Engineer คือ “คนเตรียมข้อมูล”, Data Analyst คือ “คนเล่าเรื่องจากข้อมูล”, และ Data Scientist คือ “คนใช้ข้อมูลเพื่อทำนายและขับเคลื่อนการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์” นั่นเอง
Data Scientist คือผู้เชี่ยวชาญที่ใช้ข้อมูลขนาดใหญ่และซับซ้อนมาช่วยให้ธุรกิจตัดสินใจได้แม่นยำกว่าเดิม ไม่ใช่แค่ดูตัวเลข แต่สามารถสร้างโมเดลทำนาย วิเคราะห์แนวโน้ม และค้นหาโอกาสใหม่ๆ ได้ อาชีพนี้ต้องมีทั้งทักษะด้านสถิติ การเขียนโปรแกรม การวิเคราะห์ข้อมูล และความเข้าใจเชิงธุรกิจ มีตลาดงานเติบโตสูง เงินเดือนปรับตามประสบการณ์ และมีเส้นทางจาก Junior สู่ Senior หรือระดับบริหาร ทำให้อาชีพนี้สำคัญและเป็นที่ต้องการอย่างมากในยุคที่ข้อมูลคือหัวใจของธุรกิจ
ถ้าคุณสนใจสายงาน Data Scientist และกำลังมองหาโอกาสใหม่ๆ ที่ช่วยให้คุณพัฒนาทักษะและบรรลุเป้าหมายในอาชีพ อย่าลืมหางานผ่าน Jobsdb แพลตฟอร์มหางานที่รวบรวมตำแหน่งงานหลากหลายสาขา ทำให้คุณเข้าถึงโอกาสที่ตรงกับความสามารถและความสนใจได้ง่ายขึ้น!
หลายคนอาจยังคงสงสัยเกี่ยวกับ Data Scientist อยู่ เราได้รวบรวมคำถามที่น่าสนใจ พร้อมคำตอบมาให้แล้ว!
ปัจจุบันความต้องการ Data Scientist สูง แต่การแข่งขันก็มีมากเช่นกัน หากมีทักษะด้านสถิติ การเขียนโปรแกรม และ Machine Learning ที่แข็งแรง รวมถึงสามารถสื่อสารผลลัพธ์ได้ชัดเจน โอกาสได้งานก็ถือว่าสูง
ผู้ที่มีพื้นฐานจาก Data Analyst, Software Engineer, Business Analyst วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ หรือคณิตศาสตร์/สถิติ สามารถปรับตัวมาเป็น Data Scientist ได้ด้วยการเสริมความรู้ด้าน Machine Learning, Big Data และ Visualization
องค์กรที่เน้นธุรกิจดิจิทัล หรือ e-Commerce, FinTech, Telecom, และองค์กรขนาดใหญ่ที่มีข้อมูลจำนวนมาก มักต้องการ Data Scientist เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก คาดการณ์แนวโน้ม และช่วยตัดสินใจเชิงกลยุทธ์
ทักษะสำคัญได้แก่ Python/R, SQL, Machine Learning, Data Visualization รวมถึง Soft Skills เช่น การสื่อสาร การคิดเชิงธุรกิจ และการทำงานเป็นทีม จะช่วยให้โดดเด่นและได้งานเร็วขึ้น