คณะครุศาสตร์สอนอะไรบ้าง? ทำไมถึงเป็นคณะที่สำคัญสำหรับการศึกษา
Key Takeaway
- คณะครุศาสตร์คือคณะที่มีการเรียนการสอนเพื่อผลิตครู บุคลากรทางการศึกษา เน้นการเรียนเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอน การควบคุมชั้นเรียน กระบวนการเรียนรู้ในแต่ละช่วงวัย
- เนื้อหาในครุศาสตร์จะเริ่มต้นจากวิชาพื้นฐาน วิชาชีพครูเบื้องต้น และเมื่อขึ้นปีที่สูงขึ้นก็จะได้เรียนวิชาเฉพาะสาขา พร้อมทั้งมีการฝึกปฏิบัติวิชาชีพครู และวิชาเสรีอื่นๆ ตามความสนใจ
- ครุศาสตร์ได้รับความนิยมเพราะเป็นสาขาที่ตอบโจทย์คนที่อยากเป็นครู หรือทำงานในแวดวงการการศึกษา และยังนำความรู้ที่ได้เรียนไปปรับใช้เพื่อประกอบอาชีพอื่นๆ ที่นอกเหนือจากครูได้ เช่น ล่าม นักแปล ไกด์ เจ้าหน้าที่ฝึกอบรม ฯลฯ
หากพูดถึงอาชีพในฝันยอดนิยมของใครหลายๆ คน ต้องมีอาชีพ “ครู” เป็นหนึ่งในนั้น เพราะมีสาขาที่หลากหลาย แผนการเรียนหลักสูตรที่ชัดเจน ทั้งยังเป็นอีกทางหนึ่งในการช่วยพัฒนาสังคมด้วย สำหรับคณะครุศาสตร์ไม่ได้มีเพียงจบไปเป็นครูเท่านั้นแต่ยังต่อยอดไปสู่อาชีพอื่นๆ
ในสายงานด้านการศึกษาได้อีกด้วย โดยบทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับคณะครุศาสตร์ว่าเรียนอะไรบ้าง มีกี่สาขา พิกัดมหาวิทยาลัยที่เปิดสอนคณะนี้ และหาคำตอบว่าทำไมการศึกษาในครุศาสตร์จึงสำคัญ
คณะครุศาสตร์คืออะไร?
คระครุศาสตร์คือคณะที่เน้นการผลิตครูและพัฒนาบุคลากรทางการศึกษา โดยเน้นการเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอน การควบคุมชั้นเรียน การวัดผลและประเมินผลทางการศึกษา รวมถึงการศึกษากระบวนการเรียนรู้ในแต่ละช่วงวัย เพื่อออกแบบและจัดทำสื่อการสอนที่เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายในแต่ละสาขาวิชา
ทั้งนี้หลักสูตรยังให้ความสำคัญกับการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม และเมตตาธรรมในตัวผู้เรียน ความเข้มข้นของหลักสูตรครุศาสตร์ถูกออกแบบมาเพื่อวางรากฐานทางการศึกษาให้กับประเทศ ด้วยครุศาสตร์เป็นคณะที่จบแล้วมีงานทําในสายงานการศึกษาที่มีคุณภาพในหลากหลายสาขา เพื่อรองรับความต้องการและพัฒนาระบบการศึกษาอย่างยั่งยืน
คณะครุศาสตร์มีสาขาอะไรบ้าง สาขาไหนที่ตอบโจทย์
โดยทั่วไปแล้วคณะครุศาสตร์มักมีสาขาวิชาหลากหลาย แบ่งตามความเชี่ยวชาญของผู้เรียน แล้วสาขาอะไรบ้างที่ตอบโจทย์ มาดูกัน
สาขาปฐมวัย
ครุศาสตร์ สาขาปฐมวัยเน้นการเรียนการสอนเกี่ยวกับเด็กวัยอนุบาล โดยหนักไปที่การดูและและส่งเสริมพัฒนาการของเด็กเล็กเป็นหลัก เนื่องจากเป็นการสอนเด็กเล็กเนื้อหาวิชาการจึงไม่ได้เน้นหนักเท่าไร
สาขานี้ให้ความสำคัญไปที่การพัฒนาทักษะความสามารถในด้านต่างๆ ของเด็ก เช่น ส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์ สร้างสรรค์กิจกรรมผ่านศิลปะ รวมถึงการดูแลและสนับสนุนการเรียนรู้ในรูปแบบที่เหมาะสมกับวัยอย่างครบถ้วนและมีประสิทธิภาพ
สาขาประถมศึกษา
สาขาประถมศึกษาเป็นสาขาที่เน้นการสอนเด็กในระดับประถมศึกษาตั้งแต่ป.1 ถึงป.6 โดยครุศาสตร์สาขานี้จะได้เรียนทั้งวิชาชีพครู ทั้งการสอนและการจัดหลักสูตร รวมถึงวิชาการพื้นฐานที่สำคัญ ได้แก่ ภาษาอังกฤษ ภาษาไทย คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ สังคมศึกษา สุขศึกษา และพลศึกษา เพื่อเตรียมความพร้อมและปูพื้นฐานความรู้ให้กับเด็กๆ ในระดับประถมก่อนก้าวไปสู่การเรียนที่ยากขึ้นในระดับชั้นมัธยมต่อไป
สาขามัธยมศึกษา
ครุศาสตร์สาขานี้จะมีความแตกต่างจากสาขาประถมศึกษา โดยนักศึกษาที่เลือกเรียนสาขานี้จะไม่ต้องเรียนทุกวิชาเหมือนกับสาขาประถมศึกษา แต่จะต้องเลือกวิชาเอกที่สนใจและต้องการเป็นครูสอนในวิชานั้นๆ เนื่องจากการสอนในระดับมัธยมศึกษาต้องเน้นเนื้อหาที่เข้มข้นและเฉพาะเจาะจงมากขึ้น จึงไม่สามารถเรียนทุกวิชาในระดับพื้นฐานได้เหมือนกับสาขาประถมศึกษานั่นเอง
สาขาศิลปศึกษา
หากดูจากชื่อสาขาก็สามารถเดาได้เลยว่าเน้นวิชาอะไร โดยคณะครุศาสตร์สาขาศิลปศึกษาเป็นสาขาที่เน้นการเตรียมความพร้อมเพื่อเป็นครูสอนศิลปะ การเรียนจะได้เรียนทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ เช่น ประวัติศาสตร์ศิลปะ ศิลปวิจารณ์ สุนทรียศาสตร์ และศิลปะปฏิบัติ รวมถึงวิชาชีพครู อย่างเช่นการสอนศิลปะสำหรับครู เพื่อให้มีความรู้และทักษะที่ครบถ้วนพอที่จะถ่ายทอดความรู้ และสร้างแรงบันดาลใจให้กับเด็กๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สาขาดนตรีศึกษา
ครุศาสตร์สาขานี้ในบางมหาวิทยาลัยอาจเปิดสอนเป็นสาขาดนตรีศึกษาโดยรวม แต่บางมหาวิทยาลัยอย่างจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจะแบ่งออกเป็นเอกย่อย ได้แก่ ดนตรีศึกษา การสอนดนตรีไทย และการสอนดนตรีสากล
โดยเนื้อหาการเรียนจะครอบคลุมทั้งวิชาทฤษฎี ปฏิบัติ และวิชาชีพครู เพื่อให้นักศึกษาได้เตรียมความพร้อมทั้งด้านความรู้ทางดนตรีและทักษะการสอนควบคู่กันไปอย่างครบถ้วน
สาขาสุขศึกษาและพลศึกษา
สำหรับครุศาสตร์หรือศึกษาศาสตร์สาขานี้ ในบางมหาวิทยาลัยจะเปิดสอนสาขาพลศึกษาเป็นเอกเดี่ยว แต่บางแห่งเปิดเป็นเอกควบคู่กับสุขศึกษา
โดยสาขานี้จะได้เรียนเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพและสมรรถภาพทางกายของนักเรียน และวิชาชีพครูที่สำคัญ อย่างจิตวิทยาสำหรับครู การพัฒนาหลักสูตร และการวัดประเมินผลการเรียนรู้ เพื่อให้มีความรู้ความสามารถในการจัดการเรียนการสอนและดูแลสุขภาพของนักเรียนได้เป็นอย่างดี
สาขาจิตวิทยาการศึกษา
ครุศาสตร์สาขานี้เมื่อเรียนจบแล้ว หากไปเป็นครูจะทำหน้าที่เป็นครูแนะแนว แตกต่างจากครูสอนวิชาการทั่วไป เพราะเน้นไปที่การให้คำปรึกษาและคำแนะนำแก่นักเรียนเป็นหลัก
ตัวอย่างวิชาที่จะได้เรียน ได้แก่ สุขภาพจิตในโรงเียน จิตวิทยาการจูงใจในการเรียนการสอน และการปรับพฤติกรรมผู้เรียน เป็นต้น เพื่อเตรียมความพร้อมในการช่วยส่งเสริมพัฒนาการและแก้ไขปัญหาต่างๆ ของนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สาขาธุรกิจศึกษา
สาขาธุรกิจศึกษาเป็นการเรียนการสอนที่ครอบคลุมวิชาต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจ เช่น การตลาด การบัญชี การเงิน และจิตวิทยา หากมองเผินๆ จะคล้ายกับเนื้อหาในคณะบริหารธุรกิจ แต่ในคณะครุศาสตร์จะเน้นในด้านการบริหารจัดการสถานศึกษาให้มีประสิทธิภาพสูงสุด เพื่อเตรียมความพร้อมให้เข้าใจและสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการบริหารงานทางการศึกษาแบบมืออาชีพ
เนื้อหาที่จะได้เรียนในคณะครุศาสตร์
มาดูกันว่า การเรียนในคณะครุศาสตร์ต้องเรียนอะไรบ้างใน 4 ปีแต่ละปีต้องเรียนอะไรบ้าง
- คณะครุศาสตร์ปีที่ 1 จะได้เรียนวิชาพื้นฐานในมหาวิทยาลัย เช่น ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ จิตวิทยาสำหรับครู ปรัชญาการศึกษา รวมถึงวิชาชีพครูเบื้องต้น และบางมหาวิทยาลัยอาจเริ่มให้ฝึกปฏิบัติวิชาชีพครูตั้งแต่ปีแรกด้วย
- คณะครุศาสตร์ปีที่ 2 เมื่อขึ้นชั้นปีสองจะเรียนวิชาเฉพาะตามสาขาที่เลือกมากโดยตรง เช่น ภาษาไทยหรือวิทยาศาสตร์ และฝึกปฏิบัติวิชาชีพครูต่อเนื่องจากปีแรก
- คณะครุศาสตร์ปีที่ 3 เมื่อขึ้นปี 3 เนื้อหาการเรียนจะเข้มข้นขึ้น เน้นทั้งวิชาการสอนเฉพาะทางและเนื้อหาวิชาการของแต่ละสาขา เช่น การวัดประเมินผล การออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ หรือการใช้สื่อการสอนในชั้นเรียน
- คณะครุศาสตร์ปีที่ 4 ในปีนี้นักศึกษาจะได้เรียนวิชาเสรีตามความชอบความสนใจ และมีการออกไปฝึกสอนจริงในโรงเรียน เพื่อเก็บประสบการณ์ตรงจากการสอนและเตรียมความพร้อมก่อนเป็นครูแบบเต็มตัว
คณะครุศาสตร์เรียนที่ไหนดี? มหาวิทยาลัยที่เปิดสอน
คณะครุศาสตร์ เป็นคณะที่มีเปิดสอนในมหาวิทยาลัยหลายแห่งทั่วประเทศ โดยเป็นหนึ่งในคณะที่ได้รับความนิยมสูง ทั้งมหาวิทยาลัยรัฐบาล มหาวิทยาลัยเอกชน ตัวอย่างมหาวิทยาลัยที่มีคณะครุศาสตร์หรือศึกษาศาสตร์ ได้แก่
- จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยขอนแก่น
- มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- มหาวิทยาลัยศิลปากร
- มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
- มหาวิทยาลัยนเรศวร
- มหาวิทยาลัยบูรพา
เรียนจบคณะครุศาสตร์แล้วไปทำงานในตำแหน่งไหน
สำหรับใครที่จบคณะครุศาสตร์ หลายคนอาจคิดหรือเคยได้ยินว่าเรียนครุศาสตร์มานั้นไม่มีทางตกงาน และต้องเป็นครูอย่างแน่นอน แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่เสมอไป เพราะครุศาสตร์เป็นอีกคณะหนึ่งที่เมื่อเรียนจบเป็น First Jobber แล้วสามารถทำงานได้หลายอาชีพ มาดูกันว่าเมื่อจบคณะครุศาสตร์ทำอาชีพอะไรบ้าง
ครูในสถาบันการศึกษาหรือโรงเรียนเอกชน
นอกจากจบครุศาสตร์จะไปเป็นครูในโรงเรียนรัฐบาลแล้ว ก็สามารถเป็นครูในโรงเรียนเอกชนได้เช่นกัน โดยปัจจุบันเงินเดือนของครูโรงเรียนเอกชนที่มีใบประกอบวิชาชีพและความเชี่ยวชาญด้านภาษาต่างประเทศจะเริ่มที่ 18,000 บาทต่อเดือนเทียบเท่ากับบริษัทเอกชนทั่วไป
ข้าราชการบรรจุเข้าคุรุสภา
อีกเส้นทางหนึ่งสำหรับใครที่จบครุศาสตร์นอกจากการเป็นครูแต่ยังคงอยู่ในวงการการศึกษาคือการสอบบรรจุข้าราชการ เข้าทำงานในคุรุสภา เพื่อทำหน้าที่ดูแลนโยบายการศึกษา การพัฒนาหลักสูตร การประเมินโรงเรียน และการตรวจสอบมาตรฐานสถานศึกษา
ติวเตอร์หรือครูสอนพิเศษ
หากใครที่ชอบสอนแบบตัวต่อตัวหรือชอบทำงานแบบอิสระ การเป็นติวเตอร์นับเป็นอีกทางหนึ่ง โดยรายได้ของติวเตอร์จะขึ้นอยู่กับวิชาที่สอนและจำนวนชั่วโมงที่สอน ค่าสอนเฉลี่ยจะอยู่ที่ 300-500 บาทต่อชั่วโมง หากสอนอย่างต่อเนื่องและมีนักเรียนจำนวนมาก รายได้อาจสูงถึง 30,000 บาทขึ้นไป
เจ้าหน้าที่หรือนักวิชาการด้านการศึกษา
นอกจากครุศาสตร์จะจบไปเป็นครูแล้ว ยังสามารถทำงานในวงการการศึกษาอย่างงานวิจัยและพัฒนาการเรียนการสอน รวมไปถึงพัฒนาระบบการศึกษาของประเทศให้ทันสมัยและมีคุณภาพ สอดคล้องกับสถานการณ์โลกในปัจจุบัน
อาชีพเฉพาะทางอื่นๆ
นอกจากสายงานด้านการศึกษาแล้ว ยังมีสายงานอื่นๆ ที่คนจบครุศาสตร์ต่างสามารถประกอบอาชีพได้เช่นกันตามความสนใจ ตัวอย่างเช่น
- กรณีที่จบครุศาสตร์สาขาภาษาอังกฤษหรือภาษาต่างประเทศ สามารถทำงาเป็ฯล่าม นักแปล ไกด์ หรือพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน
- ในสาขาธุรกิจศึกษา จบไปสามารถทำงานในบริษัทเอกชน ด้านการตลาด การขาย ธุรกิจ หรือทำธุรกิจส่วนตัว
- สาขาเทคโนโลยีการศึกษา สามารถทำงานด้านสื่อ เช่น นักออกแบบรายการโทรทัศน์ หรือสื่อเพื่อการศึกษา
- หากจบครุศาสตร์ในสาขาการศึกษาตลอดชีวิตหรือจิตวิตยาแนะแนว สามารถเป็นเจ้าหน้าที่ฝึกอบรมในองค์กร ฝ่ายพัฒนาบุคลากร หรือฝ่ายทรัพยากรบุคคล (HR)
สรุป
คณะครุศาสตร์เป็นหนึ่งในคณะยอดนิยมอีกคณะหนึ่ง ที่มุ่งเน้นการผลิตครู บุคลากรทางการศึกษา หากสงสัยว่าคณะครุศาสตร์มีสาขาอะไรบ้าง? หลักสูตรคณะนี้จะแบ่งออกเป็นสาขาปฐมวัย ประถมศึกษา มัธยมศึกษา ศิลปศึกษา ดนตรีศึกษา สุขศึกษาและพลศึกษา และจิตวิทยาการศึกษา หลักสูตรของครุศาสตร์ในแต่ละปีการศึกษาจะเริ่มจากวิชาพื้นฐาน วิชาเฉพาะสาขา วิชาชีพครูที่ควรรู้ และการฝึกสอนจริง เมื่อจบคณะครุศาสตร์สามารถทำงานได้หลากหลายอาชีพ ได้แก่ ครู ติวเตอร์ ข้าราชการในคุรุสภา นักวิชาการการศึกษา หรือจะเป็นอาชีพเฉพาะตามสาขา เช่น ล่าม นักแปล เจ้าหน้าที่ฝึกอบรม และทำงานด้านสื่อ
หากคุณกำลังมองหางานในแวดวงการการศึกษา ครุศาสตร์ หรืออาชีพอื่นๆ ที่สนใจ สามารถหางานผ่านเว็บไซต์หางานได้ที่ JobsDB ซึ่งมีการรวบรวมงานด้านการศึกษา การสอน และงานใกล้เคียงจากบริษัทชั้นนำที่มีชื่อเสียงทั่วประเทศ
